Θέατρο Οδού Κεφαλληνίας

Show menu
Back

07.11.2018

Ο χειροποίητος και κατανυκτικός «Γυάλινος κόσμος» του Δημήτρη Καραντζά

«Μια ανάσα και σπάει» θα μπορούσε να είναι και ο υπότιτλος της πειραματικής, στην ουσία της, παράστασης του Δημήτρη Καραντζά

«Μια ανάσα και σπάει»: η φράση της Λώρα για τον πολύτιμο γυάλινο μονόκερώ της, θα μπορούσε να είναι και ο υπότιτλος του Γυάλινου κόσμου του Δημήτρη Καραντζά. Ο χαρισματικός σκηνοθέτης, με την αγαστή σύμπλευση των συνεργατών του, φτιάχνει μια παράσταση εύθραυστη, χειροποίητη, επικίνδυνη, στην ουσία της πειραματική, μια δημιουργία που προσεγγίζει με καθαρή ματιά το αρυτίδωτο αριστούργημα του Τένεσι Ουίλιαμς.
[...]
Με αφετηρία το κείμενο-μανιφέστο, με το οποίο ο Τένεσι Ουίλιαμς στον πρόλογο του Γυάλινου κόσμου αποκηρύσσει τον νατουραλισμό και προτείνει μια νέα ριζοσπαστική φόρμα, ώστε να έρθει το θέατρο ένα βήμα πιο κοντά στην αλήθεια, αυτήν της κρυφής υποκειμενικής ζωής, ο Καραντζάς στήνει μια παράσταση όπου κι ο ίδιος αναζητά μια νέα σκηνική γλώσσα. Σε αυτήν, όλα τα θεατρικά εργαλεία είναι στα χέρια των ηθοποιών. Εκείνοι χειρίζονται το φως, τη μουσική, τον ήχο, εκείνοι δημιουργούν και αποδομούν τον σκηνικό χώρο. Εκείνοι ανασυνθέτουν το «έργο μνήμης», όπως το όρισε ο συγγραφέας του.
[...]
Ο Καραντζάς επενδύει τόσο στο στοιχείο του τραύματος όσο και στην ανησυχία του συγγραφέα για την αναπαράστασή του, καθώς διαβάζει τον Γυάλινο κόσμοως ένα έργο για την υπαρξιακή μοναξιά, αλλά και για το ίδιο το θέατρο. Τοποθετεί τους ηθοποιούς του σε ένα εύθραυστο σκηνικό σύμπαν που εκείνοι ορίζουν. Η συνθήκη αυτή θέτει σε διαρκή εγρήγορση τους ηθοποιούς και επιτρέπει στον σκηνοθέτη να εμπλουτίσει την παράσταση με μη λεκτικά σχόλια, με χειρονομίες που φωτίζουν το έργο αναπάντεχα.
Έτσι, ο σκηνικός χώρος (Ελένη Μανωλοπούλου) εγκιβωτίζει την επώδυνη μνήμη και το θέατρο. Όλα βρίσκονται εκεί για κάποιο λόγο: το χαρτί που καλύπτει το πάτωμα πάνω στο οποίο γράφει ή ζωγραφίζει ο Τομ, σαν να είναι το σανίδι της σκηνής το τετράδιό του. Και το χαρτί που θα σκιστεί, όπως οι καρδιές των προσώπων στην πορεία του έργου. Το αχνό φως που υπηρετεί τη θραυσματικότητα της μνήμης και την άρνηση των προσώπων να δεχτούν την πραγματικότητα. Τα θρύψαλα του γυαλιού που αντανακλούν τη μνήμη, ηχούν σαν περπάτημα πάνω σε πάγο αλλά χρησιμεύουν και σαν γυάλινα πετράδια για να «παίξουν θέατρο» τα δυο αδέλφια, όταν ο Τομ διηγείται στη Λώρα τις μεταμορφώσεις του Μάγου Μαλβόλιο. Οι διαφάνειες με το πορτρέτο του πατέρα που εμποδίζουν την κίνηση μέσα στο σπίτι, ένα κουτσό τραπεζάκι που θυμίζει την …κουτσή ζωή της οικογένειας Ουίνγκφιλντ, ένα αναμμένο κερί, κολλημένο με ταινία στον τοίχο, που σβήνει, όταν η Λώρα λυγίζει στην αποκάλυψη του Τζιμ ότι είναι αρραβωνιασμένος.
Είναι θαυμαστό να φεύγει κανείς από μια παράσταση με τόσο «λίγη» ψευδαίσθηση, και να κουβαλά τόσο πολλές σημαίνουσες εικόνες. Οι ηθοποιοί υπερασπίζονται με ανεπιτήδευτη γύμνια τους ρόλους τους –εδώ βοηθιούνται και από την άγουρη, σε σημεία σχεδόν άτεχνη, μετάφραση του Αντώνη Γαλέου. Ο Χάρης Φραγκούλης-Τομ ισορροπεί επιδέξια σ΄ έναν ρόλο που κινείται διαρκώς ανάμεσα στην αφήγηση και τη βίωση. Μας μεταφέρει τον σπαραγμό του ανθρώπου που δεν έχει καμία διέξοδο. Που η φυγή του έχει καταστεί αδύνατη. Η Μπέττυ Αρβανίτη φτιάχνει μια Αμάντα με κυρίαρχο θρησκευτικό αίσθημα, μια γυναίκα που ξέρει να επιβάλλεται και που έχει μια σχεδόν διπολική στάση απέναντι στη ζωή. Λείπει, ωστόσο, η ελαφράδα, η ζωτικότητα της γυναίκας που δεν αφήνει την πεζή πραγματικότητα να την καθηλώσει. Η Ελίνα Ρίζου-Λώρα,εξαιρετική στη μη ρεαλιστική απεικόνιση της αναπηρίας, μαγνητίζει στις στιγμές της, με κορυφαία τον αλλόκοτο, σαν την …πρώτη φορά, χορό της με τον Τζιμ (Έκτορας Λιάτσος).
[...]
Όσο ο Γυάλινος κόσμος του Καραντζά προχωρά το ταξίδι του, κάθε βράδυ ο Τομ, εγκλωβισμένος στη φυλακή της μνήμης του, θα αφηγείται σχεδόν εμμονικά την ίδια ιστορία. Ή μήπως η μνήμη, όπως και το θέατρο, ως ζωντανό στοιχείο θα οδηγήσει σε ελαφρές παραλλαγές, σε παραλείψεις ή προσθήκες της στιγμής, επιβεβαιώνοντας τα λόγια της Laurie Anderson ότι «κάθε φορά που αφηγούμαστε μια ιστορία, την ξεχνάμε όλο και περισσότερο»; Μια δεύτερη επίσκεψη στο Θέατρο της Οδού Κεφαλληνίας θα λύσει την απορία του …εμμονικά θεατρόφιλου θεατή.

Κάντε κλικ εδώ για να διαβάσετε ολόκληρη την κριτική της Σοφίας Ευτυχιάδου στο www.elculture.gr.

 

 

CREATED BY GRAVITY.GR